informatie uitvaart

Uitvaart , het afscheid tijdens een begrafenis of crematie

Staat u wel eens stil bij uw eigen uitvaart, uw laatste reis? Misschien is het goed om uzelf eens af te vragen of u bijvoorbeeld gecremeerd of begraven wilt worden en hoe uw afscheidsplechtigheid mag verlopen. Het overlijden is zeer ingrijpend voor degene die achter blijven. Het is dan ook belangrijk om de laatste wens van u zo mooi en goed mogelijk te laten vervullen. Meer en meer mensen leggen bij leven een aantal zaken goed vast, zodat de uitvaart naar wens verloopt en de nabestaanden een ‘uitvaartdraaiboek’ hebben.

Uw uitvaart vooraf vast leggen is natuurlijk moeilijk en definitief. Maar wanneer moeilijke beslissingen moeten worden genomen op een emotioneel moment is waarschijnlijk nog veel lastiger. Daarom beslissen steeds meer mensen van te voren rustig na te denken over de uitvaart. Op deze manier wordt de uitvaart dan ook echt persoonlijk. Omdat het meeste al is geregeld kunnen de nabestaanden zich dan overgeven aan het verdriet en hoeven ze zich in mindere mate bezig te houden met de uitvaart zelf. Het is raadzaam tussentijds uw specifieke wensen te bekijken, om te beoordelen of deze nog bij u passen.

Heeft u zich trouwens al eens bedacht hoeveel verschillende inlogcodes u op het moment heeft en waar u deze opslaat, zodat uw nabestaande belangrijke zaken kan regelen? Ook is het verstandig om in de loop der jaren een adressenlijst te maken en deze zo up-to-date mogelijk te houden. Op een emotioneel moment is het vaak moeilijk een adressenlijst samen te stellen. De kans dat familie/belangstellenden worden vergeten is dan groot.

Het afscheid nemen van een dierbare is zeer intens, die op eigen wijze en volgens eigen gebruiken en gewoonten beleeft en verwerkt wordt. De wensen van de familie staan hierbij centraal. De begraafplaats of het crematorium, de duur van de plechtigheid, de uitvaartmuziek, de uitvaartkist, de bloemstukken, de rouwkaart, de afscheidsdienst, enz. Door van te voren over deze mogelijkheden na te denken komt u tot een bijzondere en persoonlijk uitvaart.

Een aantal tips voor het regelen van de uitvaart

In eens word je geconfronteerd met het overlijden van een dierbare in je omgeving. Na het overlijden van een naaste moet er veel geregeld worden. Tijdens de dagen dat je verdoofd bent van verdriet, wordt er van je verwacht dat je belangrijke en moeilijke beslissingen omtrent de uitvaart neemt. Wordt het een begrafenis of een crematie? Wordt een rouwadvertentie op prijs gesteld en worden er rouwkaarten verstuurd? Om het nog maar niet te spreken over het afstaan van organen.

De onderstaande lijst helpt u stil te staan bij het regelen van een aantal belangrijke zaken voor de uitvaart. Van het waarschuwen van een arts tot en met het afwikkelen van de boedel.

Uitvaart, voor de uitvaart

Een verklaring van overlijden dient door een arts opgesteld te worden, dit is namelijk nodig voor de aangifte bij de burgerlijke stand. Bel in eerste instantie naar uw eigen huisarts of de dienstdoende vervangende arts. Na het vaststellen van de dood zal de arts de A-verklaring en de B-verklaring afgeven. De A-verklaring is het document waarop de naam van de overledene staat, de geboorte- en overlijdensdatum. Dit formulier is voor iedereen ter inzage. Op de A-verklaring wordt meestal niet het tijdstip en de oorzaak van het overlijden vermeld. De B-verklaring is een formulier waarop de arts de oorzaak van het overlijden invult. Dit formulier is bedoeld voor de statistieken en wordt door de arts gesloten en van zijn handtekening of paraaf voorzien. Beide formulieren worden door de uitvaartondernemer meegenomen voor de aangifte bij de Burgerlijke Stand.

•Neem contact op met een uitvaartondernemer. Naast het waarschuwen van een arts moet een uitvaartondernemer worden ingeschakeld om de uitvaart te regelen.

Twee manieren om in contact te komen met een uitvaartondernemer zijn:
Er is het telefoonnummer 0800-STERFGEVAL (0800-7837343825). Belt men dit nummer dan wordt men doorgeschakeld naar een uitvaartondernemer bij u uit  de buurt. Een uitvaartondernemer naar keuze. Het is beter om u vooraf goed te laten informeren en het nummer van de uitvaartondernemer van uw keuze bij  de hand te houden (zowel de telefoon als bij de overlijdenspapieren).
Voor de akte van overlijden heeft de uitvaartondernemer gegevens nodig. De gegevens die in het trouwboekje staan zijn bijna altijd de juiste gegevens, vandaar dat de uitvaartondernemer er altijd naar zal vragen. Voor de aangifte van overlijden is het trouwboekje niet meer nodig omdat alle computerbestanden van de overheid tegenwoordig aan elkaar zijn gekoppeld.

De A-verklaring en de B-verklaring worden meegenomen door de uitvaartondernemer. Met deze formulieren en het aangifteformulier (het formulier waarop de persoonlijke gegevens van de overledene staan vermeld) zal de uitvaartondernemer de aangifte van overlijden doen bij de Burgerlijke Stand in de plaats waar het overlijden heeft plaatsgevonden. Van de Burgerlijke Stand ontvangt de uitvaartondernemer het uittreksel uit het overlijdensregister (ook wel de akte van overlijden genoemd) en het verlof tot begraven of cremeren. Het uittreksel uit het overlijdensregister krijgt u na de uitvaart overhandigd, de originele akte van overlijden blijft altijd bij de Burgerlijke Stand. De Burgerlijke Stand geeft het overlijden door aan de belanghebbende instanties (Sociale Verzekeringsbank, Belastingdienst, de grote pensioenfondsen, het UWV, de Rijksdienst voor het Wegverkeer, Onroerendezaakbelasting WOZ, afvalstoffenheffing en rioolrecht) met inachtneming van de privacywetgeving.

Met de A-verklaring en B-verklaring en het aangifteformulier krijgt de uitvaartondernemer tevens het verlof tot begraven of cremeren. Met dit formulier, wordt toestemming verleend tot begraven of cremeren en moet worden overhandigd aan het personeel van de begraafplaats of het crematorium. Zonder dit formulier kan geen begrafenis of crematie plaatsvinden.

•Bij iedere uitvaart is er één persoon die opdracht geeft voor het regelen en uitvoeren van de uitvaart. Meestal is dit de echtgeno(o)t(e) of de partner van de overledene. Ook kan dit één van de kinderen zijn. De opdrachtgever bepaalt, meestal in samenspraak met familie en/of vrienden, hoe de uitvaart geregeld en uitgevoerd moet worden. De opdrachtgever is verantwoordelijk voor de betaling van de uitvaart.

•Het sofinummer van de opdrachtgever moet vermeld worden. Vanaf 1-11-2005 is de uitvaartondernemer (in opdracht van de belastingdienst) verplicht het burgerservicenummer (BSN) van de opdrachtgever van de uitvaart (dus niet van de overledene) op het aanvraagformulier voor de gemeentelijke begraafplaatsen en crematoria te vermelden. Het burgerservicenummer is onder  andere te vinden op uw belastingformulier, rijbewijs, identiteitskaart of de pas van de zorgverzekeraar.

•Is er een uitvaartverzekering afgesloten en wat is precies gedekt. Na het overlijden moeten de afgesloten levensverzekeringen en/of overlijdensverzekeringen worden verzilverd. Indien u dat wenst kan de uitvaartondernemer dit voor u doen; zorg er dan voor dat u deze bij de hand hebt. Vraag naar een kopie van de polis en een kopie van de brief die de uitvaartondernemer naar de verzekeringsmaatschappij van de betreffende polis stuurt. Zo hebt u bij mogelijke problemen bij de verzilvering van de polis altijd een kopie in handen.

•Wanneer iemand overlijdt iemand tijdens een reis kunt u het beste contact opnemen met de alarmcentrale van de reisverzekering. Bel de autoverzekeraar wanneer iemand is overleden door een verkeersongeval.

•Informeer de werkgever wanneer de overledene in loondienst was. De minderjarige kinderen hebben volgens de wet recht op een overlijdensuitkering van de werkgever. Deze uitkering kan variëren van één tot drie maandsalarissen en wordt bruto uitgekeerd. Een werkgever is volgens de wet niet verplicht de partner een uitkering te geven.De overledene kan zijn of haar wensen hebben vastgelegd. Probeer daarom bij de notaris na te gaan of er een testament en/of donorcodicil is. Het is belangrijk te weten of er een testament of laatste wilsbeschikking aanwezig is. Een testament of laatste wilsbeschikking wordt niet alleen gebruikt om de erfenis in te beschrijven, er kunnen ook wensen aangaande de uitvaart in worden genoemd. Bent u er niet zeker van of er een testament is, dan kan het Centraal Testamentenregister in Den Haag (www.centraaltestamentenregister.nl) worden geraadpleegd. Iedereen die een testament heeft, staat in het Centraal Testamentenregister geregistreerd. Voor het opvragen van informatie uit het Centraal Testamentenregister is het overigens noodzakelijk een uittreksel uit het overlijdensregister te overhandigen.

•Verstuur de rouwkaarten op tijd. Hiervoor is een op de meeste postkantoren een speciale brievenbus. TNT  een speciale verzendset. De rouwpost wordt dan met extra zorg behandeld. Ook zijn er speciale rouwpostzegels verkrijgbaar.De dag waarop de uitvaart kan plaatsvinden wordt bepaald door een wettelijke termijn. De uitvaart dient plaats te vinden vanaf 36 uur en uiterlijk 6 werkdagen na de dag van overlijden. Wil men de uitvaart laten plaatsvinden binnen 36 uur dan moet “vervroeging” (via justitie) worden aangevraagd en wil men de uitvaart laten plaatsvinden na de 6 werkdagen van overlijden dan moet (via de gemeente) “uitstel” worden aangevraagd. Om de begrafenis of crematie te kunnen laten plaatsvinden is een verlof tot begraven of cremeren nodig.

•Buitengewoon verlof bij overlijden is niet bij wet geregeld maar bij CAO. Iedere CAO heeft een andere regeling. Er zijn bedrijven die een rouwprotocol hebben. Uitgangspunt is dat het verlies van een direct familielid (partner, kind, ouder) een zodanig ingrijpende gebeurtenis is in het leven van een mens en er daarom recht op heeft dat een dergelijk verlies in de werksituatie met zorgvuldigheid tegemoet wordt getreden. De werknemer die een dergelijk verlies overkomt, zal dit mededelen aan zijn/haar leidinggevende waarna een beroep kan worden gedaan op het buitengewone verlof. Op CNV.NL staan de meeste CAO’s waarin de verschillende regelingen omtrent het buitengewone verlof zijn terug te vinden.

Uitvaart, na de uitvaart

• U kunt bij de notaris een verklaring van erfrecht aanvragen wanneer de bankrekening(en) geblokkeerd zijn.

• Noteer het banksaldo op de overlijdensdatum.

• U dient de tenaamstelling van spaarbankboekjes, bankrekening en/of beleggingsrekening die op naam van de overledene staan te wijzigen.

• Indien van toepassing kunt u de werkgever in geval van een geblokkeerde rekening vragen het salaris op een bankrekening te storten waar u wel bij kunt.

• Richt een aanvraag ter verkrijging van een ANW-uitkering (Algemene Nabestaandenwet voor Wezen) aan het districtskantoor van de Sociale Verzekeringsbank, waaronder uw woonplaats ressorteert.

• In verband met de uitkering van het pensioen, etc. zend u een bericht aan het bedrijfspensioenfonds of verzekeringsmaatschappij.

• Alle maatschappijen waarbij verzekeringen zijn afgesloten, dienen van het overlijden in kennis te worden gesteld.

• Omdat de polis(sen) gewijzigd dienen te worden, dient u deziektekostenverzekeringsmaatschappij in te lichten.

• Als er een hypotheek is op een pand kun u in de hypotheekakte controleren of daarin een clausule is opgenomen waarin bepaald is of de hypotheek boetevrij kan worden afgelost.

• De kosten die in verband met het overlijden worden gemaakt dient u te bewaren omdat deze kosten deels fiscaal aftrekbaar zijn.

• Zeg overbodige abonnementen op.

• Machtigingen tot automatische overschrijvingen trekt u waar nodig in.

• Wat betreft aftrekposten en bijzondere lasten kunt u advies inwinnen bij de belastingconsulent.

• Wanneer de nabestaande niet voor een verplichte aanslag in aanmerking komt, kunt u het aangiftebiljet T aanvragen wanneer u een teruggave van loonheffing verwacht.

• Regel zaken zoals voogdij, kinderbijslag, kinderopvang en eventueel gezinshulp en maatschappelijk werk, wanneer een ouder is overleden.

• Laat de boedel en inboedel taxeren.

• Ga na of het mogelijk is verlaging van bepaalde tarieven aan te vragen voor de nabestaande, bijvoorbeeld reinigingsrechten en milieubelasting bij de gemeente.

• Als alle aanslagen binnen zijn, moet de boedel definitief worden afgewikkeld. Maak daarvoor een afspraak met een notaris.

Uitvaart, het overlijden van een kind

Het verliezen van een kind is één van de meest ingrijpende gebeurtenissen in een mensenleven. De uitvaart van een kind is dan ook de start van het verwerken van het verlies. Het moment van afscheid moet dan ook een bijzondere herinnering worden. Het is belangrijk dat de nabestaanden terug kunnen kijken op een "warme" uitvaart, er zullen dan ook veel gesprekken aan vooraf gaan. Er zijn uitvaartondernemers die in kinderuitvaarten zijn gespecialiseerd.

Doodgeborene

Men spreekt van een doodgeborene als, na een zwangerschapsduur van ten minste 24 weken de ter wereld gekomen menselijke vrucht, na de geboorte geen enkel teken van leven heeft vertoond. In de wet op de Lijkbezorging artikel 2 punt 1 sub 2 staat de definitie van een doodgeborene. Dit wil zeggen dat men voor de begrafenis of crematie van de doodgeborene de wettelijke regels moet volgen; met anderen woorden er zal een A- en B-verklaring door een arts moeten worden afgegeven; er zal aangifte moeten worden gedaan bij de Burgerlijke stand en er zal een verlof tot begraven of cremeren moeten worden afgegeven.

De bepalingen van deze wet zijn niet van toepassing op een na een zwangerschap van minder 24 weken ter wereld gekomen menselijke vrucht. Wel is het mogelijk, indien de ouders dit wensen, dat de doodgeborene wordt ingeschreven in het trouwboekje. Kinderen die vóór de 24 weken zwangerschap levend ter wereld komen moeten in het geboorteregister worden ingeschreven. Komen zij te overlijden dan zal het overlijden ook moeten worden aangegeven bij de Burgerlijke Stand. Willen de ouders dat het kindje wordt begraven of gecremeerd dan zal er geen verlof tot begraven of cremeren nodig zijn. Wel zal een bevestigingsformulier van de verloskundige of gynaecoloog nodig zijn waarop vermeld staat dat de zwangerschap minder dan 24 weken heeft geduurd. Soms zal een ziekenhuis de ouders mededelen dat zij de uitvaart voor hun rekening nemen. Dit is echter niet waar. Een ziekenhuis verzorgt geen uitvaarten (ook al beweren ze van wel). Wil men met respect afscheid nemen van het kindje, dan is het raadzaam om een uitvaartondernemer in te schakelen. Deze kan voor u op een mooie wijze een crematie of begrafenis verzorgen.

Overlijden voor, tijdens of kort na de geboorte

Komt een kindje voor, tijdens of kort na de geboorte te overlijden, dan staan de ouders met lege handen. De wieg blijft leeg, het blijft stil in de babykamer die vol leven had moeten zijn. Begrip vanuit de omgeving is er vaak nauwelijks. Het kindje heeft nauwelijks bestaan en wat de ouders is overkomen moeten ze maar gauw vergeten. Maar voor de ouders voelt het heel anders. Samen hebben zij  gedroomd van een toekomst met het kindje. Dit is een verlies dat moeilijk te verwerken is. Kan men de dood van een kind overleven? Om verder te kunnen moet men rouwen. Voor deze ouders is de Vereniging Ouders van een overleden kind in het leven geroepen

Voogdij

Kinderen onder de 18 jaar die ongehuwd zijn moeten volgens de wet onder gezag staan van een volwassen persoon. Voogdijschap kan in een testament worden vastgelegd.  De voogd is de wettelijke vertegenwoordiger van het kind en verantwoordelijk voor de verzorging en de opvoeding. De voogd is echter niet verplicht dit zelf te doen. Het voogdijschap eindigt als het kind 18 jaar wordt of trouwt.

In verschillende culturen en religies binnen Nederland en België kunnen extra of juist hele andere tradities bestaan. Kijk maar eens naar islamitische tradities. In de onderstaande tekst brengen we ten eerste het Protestantse, Rooms-katholieke en de niet-religieuze uitvaarten naar voren.

Voordat de uitvaart plaats vind (begrafenis of crematie) zijn de nabestaanden in rouw. Vaak komen familieleden en vrienden samen om het verdriet te delen en troost bij elkaar te vinden. Mooie verhalen worden verteld en herinneringen opgehaald.  Er vindt veelal in besloten kring thuis, in het rouwcentrum of aula afscheid plaats voor de familieleden en vrienden.  De overledene ligt dan veelal opgebaard. De Rooms-katholieken kennen hiervoor de avondwake in de kerk. Elke uitvaart is natuurlijk uniek. Persoonlijke voorkeuren zijn dan ook leidend.

Het opbaren van de overledene

De nabestaanden in de gelegenheid stellen de overledene te bezoeken is van wezenlijk belang voor de rouwverwerking. Er zijn verschillende keuzes die daarbij gemaakt kunnen worden.

Opbaren in het woonhuis

Elk moment van de dag bij de overledene kunnen zijn geeft veel ondersteuning bij het rouwproces voor de nabestaanden. Om die reden kan men kiezen voor een thuisopbaring. Direct na het overlijden zal de huisarts het overlijden vaststellen en zal de uitvaartondernemer worden ingeschakeld. Dit hoeft niet direct na het overlijden. Men kan er ook voor kiezen eerst nog even met elkaar te zijn voordat de uitvaartondernemer wordt ingeschakeld.

Kiest men voor een thuisopbaring dan kan men ook besluiten om met elkaar de overledene zelf te verzorgen (eventueel met behulp van de uitvaartondernemer). Daarbij kan men kiezen voor:

een opbaring op een bed met een bedkoeling

een opbaring in de kist met kistkoeling

Kiest men ervoor om de overledene niet direct in de kist op te baren, dan is het mogelijk om op bed met een bedkoeling te worden opgebaard. Voor veel mensen is dit een natuurlijke manier van opbaren. Anderen prefereren dat de overledene wordt verzorgd door de uitvaartondernemer en in de kist in de woning wordt opgebaard. Vaak heeft men de behoefte de overledene aan te raken. Op zich is hier geen bezwaar tegen echter moet men enige voorzichtigheid in acht nemen als het overlijden een gevolg is van een besmettelijke ziekte.

Opbaren in een rouwcentrum

Wil men niet dat de overledene thuis wordt opgebaard dan is er natuurlijk altijd het rouwcentrum, dat daar speciaal voor is ingericht. In de meeste rouwcentra/uitvaartcentra is het mogelijk om op afgesproken tijden de rouwkamer te bezoeken. Dit kan prettig zijn omdat men vooraf al kan wennen aan de sfeer. Er zijn echter rouwcentra die “24-uurs-kamers” hebben. De overledene wordt opgebaard in een ruimte in het rouwcentrum waar de familie een bezoek kan brengen aan de overledene wanneer zij dit wil. Een afspraak vooraf is dan niet nodig omdat de familie de beschikking krijgt over een speciale sleutel. Veel mensen vinden dit een prettige gedachte en maken graag gebruik van deze service.

Niet opbaren - Geen rouwbezoek

In de laatste wilsbeschikking kan iemand aangeven dat hij/zij niet wil worden opgebaard. De overledene blijft dan de dagen tot de uitvaart in het mortuarium van de uitvaartondernemer. De overledene kan ook (in overleg met de nabestaanden) thuis worden opgebaard zonder dat er rouwbezoeken plaatsvinden.

Verzorging van de overledene

De verzorging van de overledene kan plaatsvinden daar waar de familie dit wenst. Vindt het overlijden thuis plaats dan kan de verzorging, het wassen en kleden van de overledene, ook thuis plaatsvinden. Willen de nabestaanden dit zelf doen dan is dat natuurlijk mogelijk. De nabestaanden kunnen dit doen voordat de uitvaartondernemer wordt ingeschakeld of doen dit met hulp van de uitvaartondernemer. Voordat aan de verzorging van de overledene begonnen wordt is het raadzaam alles klaar te leggen. Een teiltje water, washand, zeep, handdoek, ondergoed, bovenkleding enzovoort.

Vroeger werd de overledene vaak gekleed door een pyjama of nachthemd. Tegenwoordig is dit kleding die de overledene zelf graag droeg of kleding waar de familie de overledene graag in ziet. Er bestaan geen regels voor. Is de overledene netjes gekleed dan dienen de heren nog geschoren en gekapt te worden en zal bij de vrouwen aandacht worden besteed aan het kapsel, de make-up, de verzorging van de nagels en de sieraden.

Vindt de verzorging niet thuis plaats, dan is het rouwcentrum de plaats waar de overledene naar toe wordt gebracht en waar de verzorging plaats vindt. In het rouwcentrum wordt de overledene gekist. Ook hier kan de familie de overledene zelf verzorgen, wil men daar assistentie van de mensen van het rouwcentrum bij hebben dan is dit mogelijk. Komt men in een ziekenhuis te overlijden of heeft men een langdurige ziekte achter de rug, waardoor de persoonlijke verzorging wat achterwege is gebleven, dan kan een visagist worden benaderd om de overledene een speciale verzorging te geven. Sommige uitvaartondernemers hebben een visagist in dienst.

Vertrek vanaf het rouwcentrum/uitvaartcentrum

Voor de naaste familie is het vaak prettig om als laatste bij de overledene te zijn. Een mogelijkheid daartoe is om op de dag van de uitvaart een rouwbezoek af te spreken. De familie kan met elkaar in alle rust afscheid nemen en samen de kist sluiten. Dit kan een ritueel zijn dat door veel nabestaanden als waardevol wordt ervaren. Men kan nog iets persoonlijks in de kist leggen, een foto of een object waar de overledene aan gehecht was.

Dienst in het rouwcentrum/uitvaartcentrum

Veel uitvaartcentra/rouwcentra zijn ingericht met een aula voor het houden van een afscheidsdienst. Sommige mensen geven hier de voorkeur aan boven een dienst in een kerk of in de aula van de begraafplaats/het crematorium. Het is vaak intiemer en het scheelt veel heen en weer rijden. Een rouwcentrum is geen crematorium. Een rouwcentrum kan de gelegenheid geven een afscheidsdienst te houden; de overledene wordt dan later naar een crematorium gebracht. Dit kan zijn met of zonder aanwezigheid van de familie. Een rouwcentrum kan bij of naast een crematorium staan. Een crematorium kan de gelegenheid geven afscheid te nemen van een overledene in de avonduren maar is geen rouwcentrum.

Afscheid nemen voor een plechtigheid

Het komt regelmatig voor dat men enkel vóór de afscheidsplechtigheid gelegenheid wil geven om afscheid te nemen. Zo kan voorafgaand aan de kerkdienst of de crematieplechtigheid voor een bepaalde tijd de kist worden geopend zodat de familie en belangstellenden de gelegenheid wordt geven afscheid te nemen van de overledene. Naar gelang het aantal te verwachten personen wordt afgesproken hoeveel tijd dit ongeveer in beslag mag nemen, bijvoorbeeld een kwartier of een half uur. Na het afscheid wordt de kist gesloten. Het is de keuze van de familie om hier al dan niet bij aanwezig te zijn.

Tijdens de uitvaart kan er een religieuze dienst plaatsvinden in bijvoorbeeld de kerk. Ook kan er een dienst plaatsvinden voor mensen van niet-religieuze afkomst in het uitvaartcentrum of crematorium. Hier wordt de overledene herdacht. De overledene wordt op herdacht. Er worden vaak meerdere toespraken door de nabestaanden gedaan.  Veelal wordt dit ondersteund door (live)muziek welke bij de overledene past. Bij de kerkdienst wordt er voorgelezen uit de Bijbel. Er wordt gezongen en afscheid genomen van de overledene met een preek. Tot zover is de plechtigheid bij een begrafenis en een crematie grotendeels gelijk. Bij de begrafenis wordt vervolgens de doodskist vaak door een stoet mensen, of in de rouwauto (de voorste auto in een rij van auto’s) naar de begraafplaats vervoerd. Deze stoet wordt de begrafenisstoet of rouwstoet genoemd.

Regels omtrent de rouwstoet

Vanaf 1 juli 2010 mag een rouwstoet door het overige verkeer niet meer doorsneden worden. De nieuwe verkeersregel geldt op gelijkwaardige kruisingen, dus kruisingen zonder verkeerslichten, voorrangsborden of haaientanden. De regeling geldt alleen voor rouwstoeten bestaande uit motorvoertuigen. De maatregel getuigt van respect voor overledenen en hun nabestaanden, ook in het verkeer.   

Wat houdt de regeling in?

Weggebruikers moeten op een gelijkwaardige kruising voorrang verlenen aan de volgauto's van een rouwstoet, ongeacht van welke kant de rouwstoet komt en ongeacht of de rouwstoet rechtdoor gaat of afslaat.  Het eerste voertuig van de rouwstoet valt niet onder de regeling en moet zich dus aan de normale voorrangsregels houden.

De regeling geldt niet op voorrangskruisingen, rotondes, kruispunten met verkeerslichten, invoegstroken en uitritten. Daar gelden voor de rouwstoet de normale voorrangsregels.

Welke regels gelden nog meer vanaf 1 juli?

Een voetganger of een bestuurder van een gehandicaptenvoertuig die een zebrapad wil oversteken, moet een naderende rouwstoet voor laten gaan.

De bestuurder van een autobus die van een bushalte binnen de bebouwde kom wil wegrijden, moet een rouwstoet die van achteren nadert voor laten gaan. Buiten de bebouwde kom gold dit al.

Voor welke rouwstoeten gelden de regels?

De regels gelden alleen voor rouwstoeten bestaande uit motorvoertuigen.

De regels gelden alleen als de voertuigen van de rouwstoet (zowel begrafenisauto’s als particuliere volgauto’s) op de juiste wijze voorzien zijn van officiële rouwvlaggen. Deze vlaggen worden uitgedeeld door de uitvaartondernemer.

De officiële vlaggen moeten aan voorschriften voldoen. De officiële vlaggen, bevestigd aan de linker- en rechterzijde van de voertuigen, mogen alleen gebruikt worden om de overledene naar zijn laatste rustplaats (begraafplaats of crematorium) te begeleiden. Daarna gaan de vlaggen van de particuliere volgauto’s terug naar de uitvaartondernemer en worden de vlaggen op de begrafenisauto’s afgedekt. Vanaf dat moment gelden weer de normale voorrangsregels.

Het is voor uitvaartondernemers niet verplicht om de officiële vlaggen te gebruiken. Een rouwstoet zonder officiële vlaggen valt niet onder de regeling en moet zich aan de normale voorrangsregels houden.

Rouwstoet onderbroken

Het kan voorkomen dat een officiële rouwstoet tijdens het rijden in kleinere delen uiteen valt. Bijvoorbeeld doordat een aantal volgauto's moet stoppen voor een rood verkeerslicht of voorrang moet verlenen aan verkeer op een voorrangsweg. Deze kleinere delen (voorzien van de officiële vlaggen) zijn ook weer een officiële rouwstoet die op gelijkwaardige kruispunten niet doorsneden mag worden. Dit betekent dat de volgauto's van zo'n kleine rouwstoet op gelijkwaardige kruispunten voorrang hebben, ook als zij van links komen of afslaan. Het voorste voertuig van een dergelijke stoet moet zich - net als de lijkwagen - aan de normale voorrangsregels houden.

Neem nooit voorrang

Tot slot geldt altijd de algemene regel: neem nooit voorrang, maar kijk eerst of je voorrang krijgt.